Werkgroep Velomobiel banden in samenwerking met Vredestein

In 2000 hebben German Eslava van Cabbike, Ian Sims van Greenspeed en ik om tafel gezeten om de krachten te bundelen om tot een speciale band te komen voor Velomobielen.

Omdat ik in het verleden nauw betrokken ben geweest bij de ontwikkeling van de 20 inch (406) Monte Carlo band van Vredestein en mijn contacten met Jan Hobert van Vredestein door de jaren heen gegroeid zijn tot een vriendschapsband, lag het voor de hand om met Vredestein in overleg te gaan.

Na veel heen en weer gemaild te hebben zijn we tot een ontwerp van een band gekomen waar wij alle drie achter konden staan.

Hiernaast een kopie van de originele de brief die in december 2001 naar Vredestein is gestuurd.

Het is de moeite waard om op de brief te klikken om het te vergroten zodat je het kunt lezen.

Omdat wij ons maar al te goed realiseerden dat de aantallen Velomobielen eigenlijk veel te klein zijn voor een bedrijf als Vredestein, zijn in de brief een aantal suggesties door ons gedaan. Ook hebben we alle ontwerpgegevens (recept) van de tubeless radiaalbanden van Paul Rinkowski bij Vredestein bezorgd.

Bij het gebruik van tubeless banden moet de velg volledig luchtdicht zijn en is een geschikt ventiel nodig. Dat is wel op te lossen!

Om in de praktijk handig met tubeless om te kunnen gaan is een aangepast velgbed nodig met een 'hub' zie de tekening hiernaast van een gestandaardiseerd (ETRTO) velgbed. De hub (kleine oplopende verhoging) bevind zich bij de overgang van het diepe velg gedeelte naar het vlakke gedeelte. Het vlakke gedeelte is de belangrijkste maat voor de passing van de band en de velg. In ons geval is deze maat 406 mm.

De kraag aan de bovenkant van de velg is niet noodzakelijk.

Om proeven te kunnen uitvoeren wilde Vredestein graag een serie testwielen hebben met de hubs.

Om tot de juiste passing van band en velg te komen moesten de diameters van het velgbed bij elk testwiel iets verschillen.

Flevobike heeft een wiel ontworpen dat licht en stijf is en dat in de toekomst ook goed gespuitgiet zou kunnen worden.

  

Er zijn door ons kosten nog moeite gespaard om tot betere banden voor Velomobielen te komen zoals je ziet.
Toch heeft het uiteindelijk niet het resultaat opgeleverd waar we op gehoopt hadden. Samenwerken met grote bedrijven bij nieuwe baanbrekende ontwerpen eindigen vaak in teleurstellingen. Bij grote bedrijven moeten nieuwe ontwikkelingen snel geld opleveren, mag het vooral niet veel kosten en moet niet te moeilijk zijn. Ik kan hier nog veel meer over vertellen, maar laat het voorlopig hierbij.

 Het ontwerp van dit wiel is gemaakt door mijn zoon Arjan.
Een simpele universele vorm die uit aluminium, magnesium of vezel versterkt kunststof goed te spuitgieten is. Het levert een licht doch zeer stijf wiel op dat uitermate geschikt is voor toepassing op meersporige voertuigen zoals de Velomobielen.

Als je dit wiel in vezel versterkt kunststof in Nederland wilt laten spuitgieten kost dat meer dan 150.000,- EU
Ik heb het dan over de ontwikkelkosten + matrijskosten + voldoende testen + de eerste bats voor de verkoop spuitgieten en opslaan.
Helaas zijn de aantallen Velomobielen momenteel te klein om benodigde investering te kunnen verantwoorden.
En dan is het nog de vraag of de consument het wiel wel mooi vinden.

Resterende foto's SRAM/Giant experiment en de Gazelle proto fiets met GSS

Een exploded vieuw van de aandrijfunit met de speciale 5 versnellingsnaaf van SRAM. Eergisteren heb ik in mijn blog hier wat over verteld.

De speciale 5 versnellingsnaaf van SRAM geschikt voor éénzijdige montage. De naaf is gemonteerd tegen de binnendeksel van de aandrijfunit. Aan de rechterkant van de huls zijn de meeneem nokken voor het wiel te zien. Links op de huls is een fijne schroefdraad voor het vastzetten van het wiel. Dit gebeurd met een grote kunststof moer die met hand vast gedraaid kan worden

Hier de holle aluminium wielnaaf met binnenin de contra meeneem nokken. Het wiel wordt over de naaf geschoven waar de contra meeneem nokken in de nokken van de naaf vallen. De in elkaar geschoven nokken brengen de aandrijfkrachten van de naaf over naar het wiel.

Een inkijkje in de gemonteerde aandrijfunit met de verende kettingspanner. Deze kettingspanner vangt ook de verlenging van de ketting ten gevolge van de slijtage op. In de sluitdeksel die hierna gemonteerd wordt zitten de lagers die de wielas en de trapas van de tweede ondersteuning voorzien. Als de twee deksels op elkaar geschroefd zitten is het een stijve doosconstructie geworden die volledig zelfdragend is en geen verdere steun nodig heeft.

Hier nog een tekening die bij Flevobike gemaakt is in de tijd dat ze bij Giant aan het nadenken waren over een cardanaandrijving voor fietsen. Door een aangepaste kettingspanner in het slappe part van de ketting toe te passen, ontstaat een slanke kettingkast, en dat wilden ze bij Giant graag. Let op de klapbare achtervork poot aan de linkerkant. Een afneembare vork poot zou ook goed kunnen functioneren. Ik kom nog terug op de cardanaandrijving waar ik zal uitleggen waarom een cardanaandrijving een slechte keus is voor fietsen.

Hierboven de tweede fiets met het gepatenteerde GSS kettingschakel systeem (5 versnellingen) die bij Flevobike gemaakt is in opdracht van  Gazelle. Het achterwiel is éénzijdig gemonteerd. De achterdrager is aangepast. Er is een standaard Gazelle Orange frame gebruikt. Bij GSS kan geschakeld worden als je vooruit trapt, maar ook als je achteruit trapt. Er hebben bij Gazelle veel mensen op gefietst om te kijken of het ook echt werkt. Verschillende van de testrijders hebben geprobeerd het schakelmechanisme te ontregelen door zo ruig mogelijk te schakelen ook bij achteruit trappen. We hebben geconstateerd dat GSS hufterproof is. Als het systeem heel bleef ging men nadenken over de vervolg stappen, dus wij wachten af wanneer Gazelle het systeem op de markt brengt.

Rubber als onderhoudsvrije veerelementen voor fietsen en Velomobielen

De eerste keer dat ik een Moulton met 'Space Frame' heb gezien was ergens in 1985 tijdens een ligfietsweekend op terrein van de 'Kleine Aarde' in Boxtel. Wim Kok van de innovatieve Fietswinkel uit Utrecht had twee exemplaren bij zich en daar mocht op gereden worden. Een super fiets die zijn tijd ver vooruit was en nog steeds is. Compact, licht, volledig geveerd, deelbaar, mooi. Voor mij een enorme inspiratiebron, vooral het simpel uitziende achterveer element, een soort rubberbal.

Thuis ben ik direct aan het experimenteren geslagen met massieve rubberdempers uit de machine bouw. De eerste Flevobikes hadden een voor en achter veer van de Puch Maxi. Alle volgende Flevobikes zijn geleverd met massieve rubber industrie schokdempers.
Voordelen ten opzichte van de Puch Maxi veren...... veel goedkoper, lichter, onderhoudsvrij en volkomen stil. De demping was zeker niet slechter dan bij de Puch Maxi veren, maar zou beter kunnen.

De nieuwste ontwikkeling bij Moulton is de 'Double Pylon' voorvork met rubber torsie elementen. Moulton schrijft hier het volgende over.
Moulton bicycle suspension has been continually developed over 40 years. The new 'Flexitor' front suspension system utilizes rubber in torsion, eliminating lubrication, wear, and 'stiction'. This provides unparalleded shock isolation and a uniquely silky ride.
Moulton heeft een korte video gemaakt van het hun nieuwste veersysteem zie: hier

Nog ver voor dat Moulton in de voorvering rubber torsie elementen toepaste deed Radnabel uit Duitsland dat al. De vering bij de voorvork van Radnabel werkt met zogenaamde 'Silent Blocks'.
Voor meer details zie de site www.radnabel.com

Die Vorderrad-Federgabel ist als Parallelogrammschwinge gebaut. Vier Schwinghebel mit acht Gummi-Torsionselementen geben sanft bis zu vier Zentimeter nach. Durch die Verwendung dieser Federelemente bleibt die Gabel wartungsfrei. Es gibt keine wackelnden Führungen oder leckenden Dichtungen.  

In de tijd dat ik heel fanatiek met het construeren en bouwen van windmolens bezig was heb ik kennis gemaakt met rubber torsie elementen van 'Rosta' uit Zwitserland. Rosta heeft een enorme keuze in types en afmetingen. Deze elementen worden wereldwijd overal toegepast als trillingdempers en veerelementen.

Bij Silentblocks en de veerelementen van Moulton is het rubber gevulkaniseerd aan metalen onderdelen. Moulton is een specialist in het vulkaniseren. Als vulkaniseren niet goed wordt uitgevoerd kan het rubber loslaten van de metalen delen bij continu wisselde belastingen en heb je een probleem als het in je fiets is toegepast.
Bij het systeem van de Rosta elementen is vulkaniseren niet nodig. De vier ronde rubber snaren zijn onder hoge voorspanning tussen de metalen ingebracht. Ik zou best graag willen weten hoe ze dat doen bij Rosta??
Omdat ik dat nog steeds niet weet hebben we bij Flevobike in 2005 een nieuw systeem bedacht. We hebben de aluminium buitenkant deelbaar gemaakt, zodat je de rubber snaren van de juiste lengte en diameter in de twee halve buitendelen kunt leggen, met een hefboom gereedschap het geheel samen klemmen, vier schroeven aanbrengen en je hebt een torsie veerelement. Heel belangrijk bij een torsie element is de rubber soort en kwaliteit.

Hiernaast mijn eerste denkschets over toepassing van het deelbare veerelement met een éénzijdige swingarm bij ligfietsen en Velomobielen.


Links onder een verlengd torsie element waarvan de buiten huls op de sandwich bodem van het Velomobiel bouwpakket is vast geschroefd. De swingarm kettingkast is bevestigd aan het binnenste deel van het holle torsie element. De as met het kettingblad links en de serie kettingbladen rechts is gelagerd in het holle binnenste deel van het torsie element.

Foto's van het deelbare torsie veerelement staan opgeslagen bij Flevobike. Deze ga ik opzoeken en ga ik plaatsen op mijn blog.

Monocoque city bike van Mike Burrows

Hiernaast een kopie van een bladzijde uit het boek "Bicycle Design" van Mike Burrows. Voor niet insiders Mike zelf staat op deze foto.

Een klein citaat uit het boek van Mike:
From Amsterdam to Cambridge
'Amsterdam' evolved ito 'Cambridge'. This was built from aluminium tube and castings, and had the multi-sprocket transmission completely encased in the frame. This was built to sell the idea to Giant of a purpose-built city bike. It has now reached 'Paris', wich is moulded in one piece from glass-reinforced plastic, and has what I describe as an 'internal direct transmission system'. Currently it is being used for a comprehensive market survey. Assuming that everyone likes it, and that we can find a cost-effective way of moulding the frame, it should be in production one day.


Volgens de informatie die ik van mensen bij Giant Lelystad gekregen heb zijn er maar twee van deze fietsen gemaakt. Een exemplaar hiervan was aanwezig bij Giant in Lelystad. Tijdens een opruim sessie was het de bedoeling dat dit exemplaar bij de vuilnis zou worden gezet. Zoiets unieks bij de vuilnis zetten kon ik niet geloven. Ik mocht het hebben. Het heeft lang bij Flevobike in de schuur gehangen. Enkele weken geleden heb ik de incomplete fiets bij Eddy Meerens van Enjoy in Lelystad gebracht om er een complete fiets van te maken waarmee gefietst kan worden. Eddy heeft op zijn beurt Pieter de Kreek gevraagd om de fiets rijdend te maken. Eddy en Pieter zijn oud medewerkers van Giant Europe.
Vanmorgen heb ik de fiets bij Pieter opgehaald en ben ermee naar huis gefietst. 

Net als Mike geloof ik erin dat dit soort onderhoudsarme modulaire fietsen gemeengoed zullen worden. Er wordt op vele fronten aan dit soort concepten gewerkt.

Hiernaast nog een voorbeeld.
Een samenwerking tussen SRAM en Giant Europe. SRAM heeft een prototype gemaakt van een vijf versnellingsnaaf met de mogelijkheid van een éénzijdige montage.

Flevobike heeft hier een gesloten zelfdragende aluminium kettingkast voor gefreesd met een stabiel ophangpunt zodat de gehele aandrijfunit met wiel en al aan een bestaand geveerd frame van Giant gemonteerd kan worden. Om het simpel te houden hebben we de vering laten vervallen.
Het wiel met een speciale holle naaf en een paar meeneem nokken schuift over de buitenhuls van de vijf versnellingsnaaf en wordt met een grote ringmoer vast gezet.

Iedereen was enthousiast, maar de samenwerking tussen SRAM en Giant is toch stuk gelopen. Een kwestie van geld.

Later heeft SRAM een partner gevonden in Canondale. Canondale heeft op beurzen wat van de nieuwe ontwikkelingen laten zien, maat tot nu toe is het systeem nog niet te koop.


Maar dit soort ontwikkelingen gaat doorzetten!

Ideeën over innovaties in de fietsindustrie

Nederland is momenteel de grootste fietsleverancier van Europa. Er worden jaarlijks voor ruim 550 miljoen euro aan fietsen geassembleerd, meer dan dertig procent van de EU verkoop (cijfers van het CBS).

In het fietsgebruik en de fietsinfrastructuur loopt Nederland voorop. Nederland wordt wereldwijd gezien als fietsland bij uitstek.

De fiets heeft toekomst. Fietsen kan men doen van heel jong tot op zeer hoge leeftijd. Met een fiets ben je mobiel op een gezonde en milieuvriendelijke manier. De fiets kan een oplossing zijn voor de bewegingsarmoede van een groot gedeelte van de moderne mens. De enorme toename van het gebruik van de auto levert zoveel problemen op, dat daardoor de fiets weer in beeld komt.

De fiets is een product van meer dan 100 jaar oud en door de jaren heen een te arbeidsintensief product gebleven. De Nederlandse fietsfabrikanten hebben te weinig geïnvesteerd in modernisering en zijn achter gebleven bij de stand van techniek. Daarom zijn alle grote Nederlandse fietsenfabrieken met de productie van frames en het overgrote deel met de productie van onderdelen uitgeweken naar de lage lonen landen.

Mijn stelling:

Zolang er in Europa hoogwaardige en betaalbare auto's geproduceerd kunnen worden, is dat voor een product als de fiets ook mogelijk, maar niet op de manier zoals het nu gebeurd.

Kansen voor de fietsindustrie

Standaardiseren, automatiseren, individualiseren en concept denkend zijn begrippen waar de sleutel ligt voor de toekomst. De fiets moet niet meer bestaan uit een samenraapsel van onderdelen, maar geïntegreerd geconstrueerd worden.

Concept denken binnen de fietsindustrie bestaat nauwelijks. Alle grote fabrikanten laten zich leiden door wat de onderdelen fabrikanten op de markt brengen. Dit in tegenstelling tot de auto-industrie, waar fabrikanten van onderdelen zich aanpassen aan de eisen van de autofabrikant.

Met de huidige materialen en productie technieken kunnen nieuwe fietsconcepten ontwikkeld worden met zinvolle verbeteringen voor de consument. Tegenwoordig kan rechtstreeks via internet met de consument gecommuniceerd worden, zodat de boodschap zonder vertroebeling en vooroordelen bij de consument terecht komt. Er zijn uitgesproken kansen om de achterstand die de fietsindustrie heeft opgelopen in te halen.

Wielen

Een nieuw fietsconcept begint bij het ontwikkelen van een alternatief voor de gebruikelijke, arbeidsintensieve spaakwielen, die ook nog eens veel ruimte innemen. Ook hier weer naar voorbeeld van de auto-industrie waar de spaakwielen al lang vervangen zijn door wielen die uit plaat gemaakt zijn of door gietwielen.

Bij spaakwielen zijn brede naven nodig om de spaken voldoende schuine stand te geven om een stijf wiel te kunnen maken. Dit beperkt in ernstige mate de ontwerpvrijheid.

Het spuitgieten van een wiel uit één stuk is een oplossing om in prijs en levensduur te kunnen concurreren met het arbeidsintensieve spaakwiel.

  

Naven

De volgende modules die nodig zijn om tot een onderhoudsarm modulair systeem te komen, zijn de naven met de lagering en remsysteem. Om producten te ontwikkelen die internationaal toegepast kunnen worden moet vanaf het begin uitgegaan worden van ISO genormaliseerde industrie lagers in de naven, die zijn wereldwijd te koop.

De meeste mogelijkheden en vrijheden kan men bereiken met wielen die net als bij de auto’s éénzijdig gemonteerd zijn. Bij het demonteren/wisselen van het wiel kan de naaf met de rem en rembediening op de plek blijven. Voor en achterwiel zijn identiek en uitwisselbaar. Er kan net als bij de auto gewerkt worden met een reserve wiel. Bij het verwisselen van een band hoeft in principe niets gedemonteerd te worden. Als de aansluiting van de naaf met het wiel genormaliseerd wordt, kan men spreken van een modulair systeem.

Aandrijfunit

Een zelfdragende geheel gesloten onderhoudsvrije aandrijfunit met geïntegreerde versnellingen die middels een stabiel bevestigingspunt aan een frame bevestigt kan worden is een innovatie waarmee de fietsindustrie een inhaalslag kan maken.

Zo’n aandrijfunit kan kompleet geassembleerd op de markt worden gebracht en is geschikt voor toepassing bij diverse fietsconcepten, zoals vouwfietsen, bakfietsen, school en kinderfietsen, stadsfietsen en ligfietsen.
Hiernaast een artikel van Gazelle met een foto van de nieuwe aandrijfunit voor stadsfietsen. Het kettingschakelsysteem is een gezamenlijk patent van Gazelle en Flevobike.
Ik hoop dat de nieuwe eigenaar van Gazelle (PON) dit unieke systeem op de markt durft te brengen en het tot een succes weet te maken. Nieuwe concepten op de markt brengen vraagt om veel doorzettingsvermogen en daar heeft het de grote Nederlandse fietsfabrikanten al jaren aan ontbroken.
Heel anders is dat bij de kleine innovatieve Nederlandse Ligfiets en Velomobiel fabrikanten die zijn al jaren trendsetter.

Frame

Giant (Taiwan) de grootste fietsproducent in de wereld heeft een aantal jaren geleden, voorzichtig, het aantal framematen bij racefietsen terug gebracht naar drie stuks. Inmiddels hebben meerdere fabrikanten het voorbeeld van Giant gevolgd en niet alleen bij racefietsen. 

Er zijn initiatieven om tot één compact frame te komen met verschillende zadelbuis maten en verschillende stuurbuis maten, zodat met één frame en de juiste afmeting van de zadelbuis en de stuurbuis iedereen passend op de fiets gezet kan worden.

Bij de vouwfiets is één framemaat reeds lang, wereldwijd geaccepteerd. Een vouwfiets met één framemaat is geschikt voor zowel mannen als vrouwen van klein tot groot. Dat maakt het tot een interessant product waar volop innovaties toegepast kunnen worden. Het frame van een vouwfiets zonder de scharnieren voor het vouwen zou een uitstekende basis zijn voor een compacte gebruiksfiets voor iedereen.

Alle hierboven genoemde zaken zijn terug te vinden in de Gocycle.  

Hiernaast het eerste magnesium pro productie model met een gedeelte van de trotse werkgroep. De vierde man van links is Richard Thorpe die met een enorm geloof en inzet mensen met zich mee weet te krijgen om zijn droom de Gocycle te verwezenlijken.

Voor meer gegevens zie: www.gocycle.com

De Gocycle is zonder gereedschap te monteren en te demonteren. De modules passen in een compacte doos. De doos staat op een tegel vloer met tegels van 50cm x 50 cm als vergelijking voor de compactheid van het geheel.

Het plaatje links is nog uit de tijd dat lezingen, en lesgeven ondersteund werden door gebruik te maken van een overhead projector. Deze overheadsheet heb ik gebruikt bij een lezing die ik gegeven heb in Eindhoven bij het Mikrocentrum

Het verschil tussen spaakwielen en plaatwielen toegepast bij een Flevotrike.

Zie onderste schets het verschil in opslag ruimte.

De kracht van een goed praatplaatje.

In 1993 kreeg ik een uitnodiging van Chriet Titulear om mee te denken over de Fiets van de Toekomst. De eerste bijeenkomst was in het Kantoor van de Toekomst in Den Bosch.
Chriet Titulear vond dat de Nederlandse Fietsindustrie de handen in elkaar moest slaan om de innovatie binnen de fietsindustrie te stimuleren. Bij de eerste vraag hoe de fiets van de toekomst er uit zou kunnen zien, was ik de enige die mijn ideeën op papier had laten uitwerken. Ik had voor iedere aanwezige een A4 kopie van het plaatje dat hier staat afgebeeld.

Tot mijn verbazing is dat plaatje leidend geworden in de vergadering en heeft veel invloed gehad op het uiteindelijke resultaat.

Het project Fiets van de Toekomst is voor mij een leerzame periode geweest. Het heeft vooral gezorgd voor een enorme verbreding van mijn netwerk binnen de fietsindustrie, waar ik nu nog steeds profijt van heb.
Ik heb bij alle deelnemende bedrijven in de keuken kunnen kijken en de directeuren van die bedrijven goed leren kennen.
Hetzelfde geldt voor Jorrit Schoonhoven die op dit project is afgestudeerd en een vliegende start heeft gehad toen hij met twee collega's het bedrijf Gijs ontwerpers is gestart en vooral projecten uit de fietsindustrie heeft binnengehaald. Gijs ontwerpers is later omgezet naar Springtime.

Springtime heeft aan de basis gestaan van de Tango. In de Tango zijn ideeën van de Fiets van de Toekomst terug te vinden.

Flevobike heeft een pasfiets gemaakt voor de Tango waar alle belangrijke maten instelbaar waren om een optimale rijhouding en een optimaal stuur gedrag te kunnen instellen. Ook het prototype van de zelfdragende en gesloten aandrijfunit met de vier versnellingsnaaf van Shimano als tussenas is gemaakt bij Flevobike. Het project Fiets van de Toekomst heeft aan de basis gestaan van de samenwerking tussen Springtime en Flevobike.

Hoe ziet een CNC Router er uit?

Hiernaast een voorbeeld van een simpele portaal CNC Router. CNC is de afkorting van Computer Numerical Control.
Het blauwe vlak van de tafel kan voorzien worden van een vacuüm opspan systeem. Een standaard triplex of multiplex plaat kan dan met vacuüm snel en onwrikbaar op de tafel vast gezogen worden.
De freesunit kan bewegingen maken van links naar rechts, van voor naar achteren en van boven naar beneden en natuurlijk in omgekeerde richtingen.

In alle drie bewegingsrichtingen zijn mechanismen aangebracht met kleine elektro motoren die aangestuurd worden door een computer programma.

Hiernaast een serie gestapelde multiplex platen die gefreesd zijn met een CNC Router. Zo'n CNC Router werkt zeer nauwkeurig en snel, daar kan de beste vakman niet aan tippen.

Om een korte video demonstratie van een Router in werking te zien klik: hier

Voor meer informatie over de mogelijkheden die CNC Routers bieden kun je kijken op de site www.shopbottools.com

Sandwich speelplank met Rhino uitgewerkt door Gerard Petersen

Hier naast alle triplex delen die nodig zijn om de speelplank te maken. De Rhino files moeten nog bewerkt worden met Rhino CAM om de onderdelen te kunnen frezen met een CNC machine.

De plaat van 1,5mm dik vliegtuigtriplex 1550mm x 1550mm wordt op de freestafel met vacuüm vast gezogen en vervolgens kunnen de contouren met een frees van 3mm gefreesd worden. Met de uitgefreesde onderdelen kan de speelplank gebouwd worden.

Hiernaast de gefreesde langsliggers. Aan de buitenkant en aan de binnenkant zijn rechthoekige verhogingen gefreesd (pennen) van 1,5 mm hoog. Het plaatje hiernaast is helaas te klein om deze verhogingen duidelijk te kunnen zien.
Op het laatste plaatje van dit artikel bij de complete speelplank zijn de pennen aan de buitenkant goed te zien.

Hiernaast de twee langsliggers met de rechthoekige verhogingen (pennen) verlijmd met een standaard constructie lijm in de sleuven (gaten) van de onder plaat. Dit soort houtverbindingen worden pen/gat verbindingen genoemd.

Vervolgens wordt het polystyreen (piepschuim) dat in de juiste afmeting is gefreesd voorzien van lijm aan de onderkant en aan de zijkanten en vervolgens tussen de langsliggers aangebracht.
De polystyreen plaat (40mm dik) is aan de binnenzijde voorzien van sleuven om het polystyreen te kunnen buigen in deze ronding.
Bij de volgende stap wordt de bovenkant van het schuim en de bovenkant van de langsliggers van lijm voorzien. Daarna de bovenplaat aanbrengen en met lijmklemmen fixeren/klemmen. Het geheel een nacht laten uitharden.

Hiernaast een doorsnede van de speelplank. Aan de zijkanten en de kopskanten van de speelplank zijn strookjes triplex van 10mm breed ingelijmd

De complete speelplank gestrekte lengte 1500mm. Breedte 300mm, dikte 43mm.
Wij willen met deze speelplank allerlei testen uitvoeren om inzicht te krijgen in de mogelijkheden van deze constructie. Als de uitkomsten volgens onze verwachtingen zijn gaan we het chassis van de rug aan rug Velomobiel tandem ontwerpen en maken voor verdere proeven.

Wordt vervolgd....

Fietstocht in de Achterhoek

Watermolen bij kasteel Hackvoort in de gemeente Bronckhorst

Gisteren zijn Hendrika en ik om 8.30 uur uit huis vertrokken en om 23.45 uur waren wij weer thuis. Wij hebben met vrienden een mooie fietstocht gemaakt in de Achterhoek. Voor de route zie: hier
Relaxed fietsen met mooi weer in een bosrijke omgeving, veel mooiers is er niet. Onze vrienden fietsen op standaard rechtop fietsen en wij op onze eigen GreenMachines. Samen fietsen met rechtop fietsen en ligfietsen geeft totaal geen probleem. Gisteren hebben we meer dan de helft  van de rit over zandpaden gefietst ook dat gaat met onze GreenMachines prima.
Voor meer routes zie: hier

Ik heb het over onze GreenMachines, omdat wij tot onze verhuizing naar Lelystad altijd op bedrijfsfietsen van Flevobike reden. Een eigen fiets is een hele vooruitgang. Alles staat altijd goed afgesteld. Het is de fiets pakken en rijden.

Koffiepauze in Almen. Op de lege stoel zat ik......

Wij hebben geen bagagedragers op onze Greenmachines laten monteren, maar hebben beide gekozen voor de handige GreenMachine aankliktas met ruim 20 liter inhoud. Met de bijgeleverde draagriem gebruiken wij ze als schoudertas.

Om ruimte in de tassen volop te kunnen benutten en niet al half te vullen met allerlei vaste zaken zoals, gereedschap, plakspullen, reserve banden en andere vaste dingen, heeft Hendrika twee kleine tasje gemaakt voor de vaste spullen.
Na de eerste experimenten heeft ze nog een iets groter tasje gemaakt waar ook de handpomp en een opgevouwen F-Lite buitenband bij in past. Dit tasje hangt precies onder de opbergtas en sluit daar keurig bij aan. Beide tassen hangen achter de stoelleuning en vangen daardoor geen wind. De opbergtas kan eenvoudig weggenomen worden door het ontkoppelen van de snelkoppeling. Je kunt dan ongestoord bij het gereedschap en de plakspullen komen.

Het kleine en grotere tasje voor vaste dingen die je altijd bij je wilt hebben

Inkijk in de grotere tas. Pomp, 2 binnenbanden, F-Lite buitenband gevouwen, plakspullen, gereedschap en nog enkele vaste dingen.

 

Nu wij onze eigen GreenMachines hebben ga je meer nadenken over mogelijke verbeteringen en zoeken naar oplossingen.
Een groot nadeel bij het gebruik van ligfietsen in het verleden was de altijd aanwezige natte zweetplek op de rug. Er is een duidelijke verbetering gekomen door een Ventisit dekje in de stoel te leggen, maar dat kan niet tippen aan de perfect geventileerde rugleuning van spanstoel bij de GreenMachine.
Waar ik nog steeds niet over tevreden was, de slechte ventilatie van de stoelzitting bij de GreenMachine. In de geperforeerde aluminium zitting van de stoel wordt standaard een gesloten schuimen dekje aangebracht. In de winter is dat prima, maar in de zomer als het warm is ga je daar toch zweten en mis je ventilatie. Een Ventisit dekje is daar de oplossing. Ook het zitvlak wordt nu voldoende geventileerd  Als blijkt dat het in de winter te koud is, wisselen we het Ventisit dekje om met het gesloten schuim dekje.

Op bezoek bij Gerard Petersen in Friesland

Gisterenmiddag heb ik met Gerard Petersen overlegd over het inzetten van het tekenprogramma Rhino bij het ontwerpen van het bouwpakket voor Velomobielen. We hebben de afspraak gemaakt dat Rhino een centrale plaats in het ontwerpproces van het bouwpakket krijgt.
Tijdens het Velomobiel Seminar 2012 gaat Gerard een demonstratie geven wat er allemaal mogelijk is met de programma's van Rhino. Doordat Gerard vanaf het begin betrokken is bij het ontwerpen van het Chassis en bij het ontwerpen van de stroomlijnkappen weet hij bij het Seminar inmiddels heel goed waar het bij de Velomobielen om gaat en wat wel en niet mogelijk is.
Rhino is bij uitstek geschikt voor het ontwerpen van dit soort drie dimensionale vormen als de stroomlijnkappen van Velomobielen.
Daarnaast is het programma zo flexibel dat in overleg met Piet Lammertse (uit onze werkgroep) nog eenvoudig aerodynamische verbeteringen in het ontwerp van de stroomlijnkappen doorgevoerd kunnen worden.

Ik was blij verrast dat Gerard vanmiddag al belde om te vertellen dat hij het eerste ontwerp voor "De Speelplank" reeds getekend had. De speelplank is de eerste vingeroefening om de mogelijkheden van New Wood sandwich te onderzoeken en te testen om de grenzen van dit sandwich te leren kennen voordat wij gaan beginnen aan het ontwerp van het chassis van de rug aan rug velomobiel tandem.

Vanavond kreeg ik reeds een mail van Gerard met het gehele ontwerp en de uitslagen voor de speelplank.
Ik heb zelf op mijn computer een legale versie van Rhino en heb het ontwerp kunnen bekijken. Ik heb te weinig kennis om er een mooie rendering in hout motief uit te toveren, anders had ik wat plaatjes in dit artikel verweven. Ik zal Gerard vragen om een pdf bestand van het ontwerp te maken zodat ik het in mijn blog kan inbrengen.

Gerard gaat de files van het ontwerp naar Arne Koch sturen zodat Arne het met zijn Rhino CAM programma geschikt kan maken om ingelezen te kunnen worden door een CNC Router. Ik ga zorgen voor het benodigde vliegtuigtriplex, zodat de onderdelen voor een stuk of vijf speelplanken gefreesd kunnen worden.

Harry van de Liende gaat de onderdelen verwerken tot complete speelplanken. Hiervan worden de nodige foto's gemaakt en na de ervaring met de eerste drie planken wordt het samenstellen van de laatste twee planken gefilmd. Dit foto en film materiaal wordt later verwerkt in de instructie voor het bouwen van je eigen Velomobiel.

Wordt vervolgt

New Wood sandwich constructies

Begin jaren 80 heb ik kennis gemaakt met een uiterst creatieve man die samen met zijn Franse vriendin allerlei constructies maakten met een sandwich van triplex en polystyreen schuim (piepschuim).

Vlak nadat ik ze heb leren kennen hebben ze een bedrijf gestart met de naam New Wood, op het industrie terrein Noordersluis in Lelystad. Zij zijn begonnen met het bouwen van een loods/hal geheel van New Wood (best groot) met een half ronde vorm zoals de bekende Romney loodsen.

In deze hal maakten ze New Wood producten van klein tot groot. De hal was goed ingericht met nieuwe moderne machines.

Ik ben daar vaak wezen kijken en was echt onder de indruk van al hun verrassende en creatieve ontwerpen. Ze maakten design meubels, grote reclame objecten, decors, etc….etc.

Ze maakten ook een camper opbouw voor bestelwagens met open laadbak (pickups). Deze opbouw was geheel zelfdragend en kon door twee personen op de pickup getild worden en vast gezet met enkele spanbanden. Ik weet dat ze regelmatig met hun tweeën met deze camper pickup naar Frankrijk zijn geweest.

Hier een voorbeeld van een New Wood stoel, dit is de enige foto die ik heb kunnen vinden

Toen ik in 1984 verhuisd ben van Lelystad naar Dronten ben ik ze uit het oog verloren. Enkele jaren later ben ik nog een keer bij hun hal geweest, maar die stond toen leeg. Ik heb niks meer over hun gehoord en heb ze ook niet kunnen achterhalen.

Hier een ontwerp van mijzelf. Een ijssurfer uit de tijd dat ik diverse ijssurfers heb gemaakt, alleen deze van New Wood is niet verder gekomen dan een schetsontwerp.

Ik heb verschillende andere ontwerpen gemaakt gebaseerd op het principe van New Wood, maar het is er nooit van gekomen om enkele van deze ontwerpen te bouwen. Misschien gaat het nu eindelijk gebeuren met chassis voor Velomobielen.

Is het Velomobiel bouwpakket na het seminar ook te koop?

De bovenstaande vraag stelde Ymte gisteren tijdens de vergadering.

Als je ja hebt gezegd om het 7^e Velomobiel Seminar te organiseren begint het denkproces over de invulling. Hoeveel dagen, welke exacte datum, welk gebouw, welke thema’s, gaat NVHPV dit initiatief ondersteunen….????…….??????

In het begin lijkt er nog zoveel tijd te zijn dat ik daar nog niet te veel mee bezig ben geweest.  Eerst verhuizen naar Lelystad.

Vlak nadat Hendrika ook 65 werd zijn wij uit het bedrijf Flevobike gestapt en hebben besloten om niet bij het bedrijf te blijven wonen. Ik ken mijzelf voldoende om te weten dat ik het niet kan laten om mij toch te bemoeien met allerlei zaken waar zij (onze drie zonen: Arjan, Erwin en André) verantwoordelijk voor zijn.

In deze flat hebben wij een appartement gehuurd

Begin oktober 2010 zijn we neer gestreken in een appartement vier hoog in het centrum van Lelystad. Gezien onze leeftijd hebben wij bewust gekozen voor het centrum om alle voorzieningen dicht bij de hand te hebben. Wij hebben nu geen tuin, maar op 600 meter van ons vandaan is een mooi park met veel waterpartijen dat door de gemeente perfect onderhouden wordt, daar hebben we dit voorjaar vaak zitten lezen.

De tijd vliegt en september 2012 komt snel dichterbij. Drie maanden terug heb ik de draad van de organisatie weer opgepakt. Ymte gaf aan dat hij het thema Velomobiel Treffen wel voor zijn rekening wilde nemen en ik weet dat het treffen dan in goede handen is.

Nu ik geen dagelijkse verplichten meer heb ben ik veel vaker aan het surfen op het net en kwam op sites voor zelfbouwers van kano’s en kajaks in Amerika. Prachtige houten boten. Een keer per jaar is daar een zeer groot evenement waar honderden zelfbouwers met hun producten elkaar treffen.

Tijdens mijn zoektocht op internet kwam ik bij www.macboat.nl  Simon Davis, de oprichter van Macboat, heeft een jaar lang een cursus houten botenbouw gevolgd in Amerika. Na dat jaar is hij in Medemblik gestart met het bouwen van houten kano’s, kajaks, surfplanken en roeiboten. Hij levert ook bouwpakketten hiervoor. Om de drempel voor zelfbouwers te verlagen geeft Simon praktijkcursussen. Voor meer informatie kijk op zijn site.

Op de site van Macboat onder de kop nieuws zag ik voor de derde keer de houten Quest van Nico van Baar. Nico heeft zich bij Macboat laten voorlichten over het werken met epoxy. Over houtbewerken hoef je Nico niets te leren.

Hendrika en ik zijn een week of tien geleden bij Nico en zijn vrouw op bezoek geweest om te horen hoe de houten Quest bevalt. Het antwoord…. heel goed, als hij een tocht in de Quest maakt zingt hij altijd, dat zegt genoeg.

Na het bezoek aan Nico heb ik al snel daarna een afspraak gemaakt met Simon Davis van Macboat. Simon wil wel bouwpakketten leveren voor Velomobielen en als het nodig is kan hij daar cursussen voor organiseren.

Vanaf die tijd ben ik mij helemaal gaan focussen op het uitwerken van een bouwpakket voor Velomobielen. Ik heb net als in het verleden bij Flevobike series denkschetsen gemaakt en ben daar mee naar Bauke Muntz en Ingrid Heit gegaan om de eerste denkschetsen om te zetten in praatplaatjes.

Naast een houtpakket heb je ook Velomobiel onderdelen nodig, en dan ben je in Dronten aan het goede adres met drie Velomobiel fabrikanten.

Het onderdelen pakket en het houtpakket moet bij elkaar gebracht worden tot een totaal pakket.

Ik heb lang zitten nadenken over de ruimte waar dat kan en wie dat kan doen.Vanochtend in bed kwam het antwoord in mij op.

Om half negen heb ik gebeld met Ton Timmerman in Dronten en iets over negen zat ik achter de koffie bij Ton en Louise. Zij hebben achter hun royale bungalow aan De Morinel een grote hal waar voorheen de uitgever van de Kuifje boeken en bladen zijn opslag had.

Ton en ik zijn overeengekomen dat we in zijn hal kunnen starten als het lukt om tot een goed bouwpakket te komen en er voldoende belangstelling is. Ik heb al meerdere projecten samen met Ton gedaan we weten aardig wat we aan elkaar hebben.

Maar nu eerst maar eens kijken of wij ruim voor het Seminar met de werkgroep de Velomobiel Tandem met het zelfdragende chassis helemaal goed voor elkaar krijgen. Als dat naar tevredenheid lukt, is het nieuwe systeem zo flexibel dat in een korte tijd ook andere modellen gemaakt kunnen worden. 

Een houten kap maken met smalle stroken Red Ceder, die geen dragende functie heeft, lijkt erg veel op een omgekeerde kajak. Daar komt Simon Davis van Macboat wel uit.

Intussen ben ik ook bezig met andere oplossingen voor stroomlijn kappen die lichter zijn, maar nooit zo mooi zullen worden dan een houten stroomlijn.

Ik ga mij inzetten om alles wat nodig is voor een complete Velomobiel in de vorm van een bouwpakket bij elkaar te krijgen en te kunnen leveren. Ik ga er veel tijd in steken en doe dat met plezier. Ik hoop daarmee te bereiken dat de zelfbouwer weer meer van zich laat horen en de nodige aandacht krijgt binnen de NVHPV.

Wat in Amerika kan met kano’s, moet in een fietsland als Nederland toch ook kunnen met Velomobielen.

Prototype voor het bouwpakket van een compacte stadfiets Giant G16

In een van mijn vorige stukjes heb ik aangegeven dat ik nog terug zou komen op het bouwpakket voor een compacte stadsfiets. In het vorige artikeltje heb ik alleen enkele praatschetsen laten zien.

De foto hierboven is van het derde prototype.

Dit is geen zwart-wit foto, let op de remnaven deze hebben de kleur van Keronite behandeling zoals hieronder beschreven wordt.

Wielen en remmen
Beide 16 inch wielen zijn éénzijdig gemonteerd en volkomen gelijk aan elkaar ze zijn uitwisselbaar. Bij het afnemen van de wielen blijven de remmen en de kabels op de plek. Precies hetzelfde systeem als bij auto's. Voor en achter heeft de G16 trommelremmen. De trommels zijn van aluminium, hebben koelribben voor extra stijfheid. Aan de binnenkant van de trommels is het aluminium met een plasma oxidatie proces omgezet in een keiharde en slijtvaste keramiek oppervlakte laag. Het proces heet Keronite zie www.keronite.com .

Deze praatschets komt niet overeen met het uiteindelijke prototype de maat klopt ook niet dit is een 20 inch wiel, maar het modulaire systeem is wel gelijk. Let op het plaatje rechts boven:  door het dubbelhoek contact lager te vervangen door een aluminium extrusie stukje wordt het een aangedreven wiel, met het lager is het een niet aangedreven wiel. (gepatenteerd en gekocht door Giant)

Het wielsysteem is geschikt voor éénzijdige ophanging, dubbele vork en voor naaf besturing. Let op de kartels in de trommel en het wiel deze kartels vallen in elkaar en daardoor worden de wielmontage boutjes niet op afschuiving belast.

De praatschetsen in dit artikel zijn van de G20, maar alle principes zijn gelijk aan de G16, behalve het achterveer systeem, bij de G16 is het een inwendig torsieveersysteem.

Aandrijfunit met 4 versnellingen
In de zelfdragende éénzijdige kettingkast bevindt zich een aangepaste 4 versnellingsnaaf van Shimano als tussenas. Het unieke aan deze vier versnellingsnaaf is dat de kleinste versnelling 1 : 1 is en de andere versnellingen het verzet vergroten, waardoor de kettingkast klein kan blijven en toch het juiste verzet heeft voor stadsgebruik.
Deze versnellingsnaaf heeft een volkomen stil freewheel met naalden. Helaas maakt Shimano deze unieke naaf niet meer. De oorzaak hiervan is dat de naaf door zijn constructie wat duurder was dan een standaard drie versnellingsnaaf en daardoor naar verhouding te weinig werd verkocht. Doordat Shimano is gestopt met het leveren zijn ook enkele fietsprojecten die in ontwikkeling waren en gebaseerd op deze naaf gestopt.

Deze doorsnede schets komt niet helemaal overeen met het prototype. Tijdens het ontwikkel proces worden dingen aangepast en daar worden dan alleen maar 3D CAD tekeningen van gemaakt en geen schetsen meer.

Achterwielvering
De G16 heeft achterwiel vering, het veersysteem werkt met rubbers die op torsie belast worden. De rubbers zijn in het scharnierpunt van de achterbrug ingebouwd en van buitenaf niet zichtbaar. Rubber dat op torsie belast wordt heeft een hoge eigen demping. Het veersysteem is progressief. Een onderhoudsvrij systeem.

De conische zadelbuis Deze buis is gemaakt met een aluminium binnen mal en een gedeelde aluminium buiten mal, doordat de buis conisch is kan de uitgeharde koolstof buis eenvoudig van de binnen mal afgeschoven worden. Zie foto's aluminium mal.

Deelbaarheid van de modulen
De aluminium klemdelen van het balhoofd en de klemdelen bij de zitbuis zijn deelbaar. De wielen eraf, cranks demonteren en het past in een kleine doos zoals in het vorige artikel te zien is bij de praatschets, waar de man het bouwpakket uit de doos haalt.